Eriyen buzullar, 21. yüzyılda deniz seviyesini 2 cm yükseltti

Edinburgh ve Zürih Üniversiteleri Araştırması: Dünya Buzulları 6.542 Trilyon Ton Kaybetti

Edinburgh ve Zürih Üniversiteleri tarafından yürütülen araştırmaya göre, dünya genelindeki buzullar son dönemde toplamda 6.542 trilyon ton büyük bir kayba uğradı. Bu kayıp, yılda ortalama 273 milyar ton buzun erimesi anlamına geliyor. Bilim insanları, bu miktarın dünya nüfusunun 30 yıllık su tüketimine denk geldiğini vurguluyor.

Araştırma, bu yüzyılda buzulların toplam hacminin yaklaşık %5’ini kaybettiğini ortaya koydu. Bölgesel olarak ise farklılıklar bulunmakta; Antarktika ve alt Antarktika adalarındaki buzullar %2’lik bir hacim kaybı yaşarken, Orta Avrupa’daki buzulların %39’u eridi.

Edinburgh Üniversitesi Jeobilimler Fakültesi’nde görev yapan Prof. Noel Gourmelen, araştırmanın eş yazarlarından biri olarak, “Bu rakamlar gerçekten çarpıcı. Bazı bölgelerde değişim çok hızlı bir şekilde gerçekleşiyor” diyor.

Araştırmacılar, 2012-2023 döneminde eriyen buz miktarının bir önceki on yıla göre %36 daha fazla olduğunu belirledi. Northumbria Üniversitesi Coğrafya ve Çevre Bilimleri Bölümü Başkanı Prof. Andrew Shepherd ise, “Buzulların erime hızı sürekli artıyor. Deniz seviyesinde meydana gelen her küçük artış, kıyı taşkınlarını daha sık hale getiriyor. 1 cm’lik deniz seviyesi yükselmesi, dünya genelinde 2 milyon insanı yıllık taşkın riskine maruz bırakıyor,” diyor.

Buzulların erimesinin sadece deniz seviyesini yükseltmekle kalmadığını, aynı zamanda tatlı su kaynaklarının azalmasına da sebep olduğunu belirten Shepherd, “Yaklaşık olarak 2 milyar insan, buzullardan gelen sulara bağımlı. Bu sebeple buzulların erimesi toplumlar için büyük bir sorun oluşturuyor,” ifadelerini kullanıyor.

Gourmelen, buzulların enerji üretimi açısından da hayati önem taşıdığını belirterek, “Örneğin, İzlanda’da elektriğin %70’i hidroelektrik santrallerinden sağlanıyor. Bu santraller, buzullardan gelen sular olmadan çalışamaz. Benzer durumlar And Dağları’nda ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde, özellikle İsviçre’de de geçerli,” diyor.

Yayımlanan Nature dergisindeki çalışma, dünya buzullarının kütle dengesiyle ilgili en kapsamlı analizlerden biri olarak kabul ediliyor. Araştırmacılar, okyanus sıcaklıklarının artması sonrasında eriyen buzulların küresel deniz seviyesindeki yükselişe en büyük ikinci katkıyı sağladığını belirtiyor.

Exeter Üniversitesi’nden Prof. Martin Siegert, “2 cm gibi küçük gelebilir, ancak bu sadece küçük buzulların etkisi. Grönland ve Antarktika’daki devasa buz tabakalarının erimesi gibi büyük faktörler hesaba katılmıyor. Buzullar, iklim değişikliğinin göstergelerinden biridir. Onları izlemek, alınan iklim önlemlerinin ne kadar etkili olduğunu anlamamıza yardımcı olacaktır,” diyor.