Kurye Hakları Derneği: 2024 yılında en az 63 kurye çalışırken hayatını kaybetti
“`html
T24 Haber Merkezi
Kurye Hakları Derneği tarafından yayımlanan 2024 raporuna göre, bu yıl içinde en az 63 motokurye iş kazası sonucu hayatını kaybetti. Kurye ölümlerine yol açan temel unsurlar arasında hızlı teslimat hedefleri, düşük ücret tarifeleri, uzun çalışma saatleri, yetersiz ve kalitesiz ekipman kullanımı, aşırı hava koşullarında çalışma zorunluluğu ile etkili denetim mekanizmalarının eksikliği gibi faktörler sıralanıyor.
Dernek, 2024 Moto Kurye Ölümleri Raporu’nu kamuoyuna duyurdu. Yıllık raporun hazırlanma süreci devam ederken, hayatını kaybeden kuryelere dair yeni haberler aldıklarını vurgulayan dernek, 2025’in ilk 20 günü içerisinde en az altı motokuryenin daha yaşamını yitirdiğini belirtti.
“Ölümleri kendi sınırlı kaynaklarımızla kaydediyoruz”
Kurye Hakları Derneği, “Bu yıl en az 63 kuryenin iş sırasında yaşamını yitirdiğini saptadık ve ‘en az’ ifadesine özel bir dikkat çekiyoruz,” diyerek şu bilgileri paylaştı:
“Türkiye’de kurye ölümlerine dair resmi bir istatistik mevcut değil. Kurye Haber ve İşçi Sağlığı ile İş Güvenliği Meclisi gibi kaynakların verilerini, sendikaların, konfederasyonların ve derneklerin sosyal medya ve dijital iletişim kanallarını düzenli izleyerek, avukatlardan bilgi alarak ve basını günlük takip ederek elde ediyoruz. Bu nedenle, kendi sınırlı olanaklarımızla bu ölümleri kaydediyoruz.”
Dernek, rapor ile ilgili şu açıklamalara da yer verdi:
“Devam eden yüksek kurye ölümleri, sektörde ciddi iş güvenliği ve işçi sağlığı sorunlarının sürdüğünü ortaya koyuyor. Bu sorunlara dikkat çekerek, kurye ölümlerine neden olan unsurların incelenmesi ve gerekli önlemlerin alınmasına katkı sağlamak, en nihayetinde insan hayatının değerini savunmak amacıyla raporumuzu yayımlıyoruz.”
Moto Kurye Ölümlerine Genel Bakış
Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) İşin Geleceği Bölümü Yöneticisi Baker Khundakji, “Kuryelerin Ölümleri Küresel Bir Sorun” başlıklı yazısında, farklı ülkelerde yaşanan kurye ölümlerine dair istatistikler yayınlayarak, kuryelerin tüm dünyada ciddi iş güvenliği ve sağlık problemleri ile karşı karşıya olduğunu vurgulamaktadır. Khundakji, platform kuryeleri için yetersiz iş güvenliğini sektörün düzenlenmesi açısından temel bir etken olarak değerlendirmektedir. Ayrıca, hükümetlerin yeni yasalar çıkarması, platform firmalarının ise koruyucu ekipman sunması, iş güvenliği eğitimi sağlaması veya sendikalarla işbirliği yapması gerektiğine dikkat çekmektedir. Bu yazı, Türkiye’de politika yapıcılarını kuryelerin karşılaştığı yüksekRiskleri dikkate almaya ve sektörde iş güvenliğini artırıcı önlemler geliştirmeye davet ediyor.
Bu rapor, moto kurye ölümlerini merkeze alsa da, bu ölümlerle doğrudan bağlantılı unsurların birçok kuryeyi fiziksel ve psikolojik olarak olumsuz etkilediğini, sağlıklarını riske attığını ve iş güvenliği eksiklerinden kaynaklanan sağlık sorunlarına yol açtığını vurgulamaktadır.
Ölümden Dönenler: Moto Kurye Kazalarına Dair Anlatılar isimli bölüm, kaza geçiren ve tedavi süreçleri boyunca çalışma hayatından kopmak zorunda kalan motokuryelerin deneyimlerini aktarıyor. Hayatta kalan kuryeler, kaza anlarında ve sonrasında karşılaştıkları güvencesizlik ve kurumsal destek eksikliği ile ilgili eleştirilerini dile getirirken, hükümet yetkililerine ve firmalarına sorumluluklarını hatırlatıyorlar. Kuryeler, ölen meslektaşları için adalet, hayatta kalanlar içinse güvenlik talep ediyor.
Moto Kuryeliğin Gizli Hukuki Durumu başlıklı çalışmada, Çalışma ve Toplum Dergisi Yayın Yönetmeni Dr. Murat Özveri, platform şirketlerinin yasal yükümlülüklerinden kaçmak için kuryeleri ‘iş sahibi’ gibi göstererek hukuka aykırı işlemler gerçekleştirdiğini belirtmektedir. Özveri, bu kuryelerin aslında ‘bağımlı çalışan’ sıfatına sahip olduğunu, bu nedenle de kazalarının iş kazası olarak değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Ayrıca, bu tür işlerin tehlikelerini ilgili kuruluşların kuryelere bildirmesi, alınacak önlemler ve eğitimlerin de işverenlerin sorumluluğu olduğunu vurgulamaktadır.
Kurye Ölümlerinin Raporlanması ve Yasal Düzenlemeler
Kurye Hakları Derneği’nin kuryelerin güvencesiz çalışma koşullarını kamuoyuna duyurması ve kurye ölümlerine dair verileri raporlayarak görünür kılmasının gerekliliği vurgulanmaktadır. Yasal düzenlemelerin hazırlanması sürecinde kuryelerin ve kurye organizasyonlarının sürece dahil edilmesinin önemi ifade edilmekte, gündemdeki düzenleme taslağının eksiklikleri üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, işçi sağlığı ve güvenliğinin temel insan hakları kapsamına girdiği, bu konuda uluslararası normlara uygun hareket edilmesinin şart olduğu dile getirilmektedir. Aslında, birer iş cinayeti niteliğindeki kurye ölümlerinin kayıt altına alınması ve paylaşılması, sömürücü iş modellerine karşı bir direniş aracı olduğu belirtilmektedir.
Sonuç ve Öneriler bölümünde, sektördeki düzenlemelerin önemine dikkat çekilmekte ve önceki raporlarda olduğu gibi, kurye ölümlerinin önlenmesi adına çeşitli aktörlere düşen görev ve sorumluluklar ile alınması gereken önlemler özetlenmektedir.
Raporun tamamı için tıklayınız.
|
Kızılcık Şerbeti kamera arkası: Nursema, Pembe, Fatih, Doğa ve diğer karakterler konuştu
|
|
Günün öne çıkan haberleri… TIKLAYIN – İmamoğlu’na jet hızında Akın Gürlek soruşturması! TIKLAYIN – Türkiye’nin Halep Başkonsolosluğu, 12 yıl aradan sonra yeniden açıldı TIKLAYIN – Hakkında soruşturma başlatılan CHP Gençlik Kolları Başkanı Cem Aydın, adli kontrol ve yurt dışı çıkış yasağıyla serbest bırakıldı Özel, Erdoğan’a erken seçim |